Long 5-pela stadi bai mi tokim yu long ol wanwan samting Baibel i tokaut long en long olgeta kainkain kastem pasin nogut. Kastem pasin nogut em i ol kainkain samting bilong posin, sanguma, puripuri, wantaim ol kainkain mejik.
Long buk Lo bilong Olpela Testamen, long Lo:18:9-15, i gat 6-pela samting Moses i tokaut long en long ol samting bilong kastem pasin nogut. Pastaim yumi stori liklik long minim bilong ol wanwan samting em i makim – yumi diskraibim ol wanwan samting pastaim na yumi klia long wanem samting yumi stori long en.
1. Ol kainkain mejik pasin bilong putim aut o ol kainkain mejik bilong painim aut.
Dispela tok i makim ol samting olsem….
- Ol kainkain mejik bilong painim ol samting i lus na bilong makim stilman – pasin bilong opim maus (sampela kain strong bilong lukim samting i hait na tokaut na putim dispela samting ples klia).
- Pasin ol man mejik i mekim bilong putim aut stilman o bilong putim aut posin man. (Sampela taim ol i yusim ol lip diwai na kamapim smok na mekim ol sampela kain tok bilong makim man. Sampela taim ol i mekim samting long bodi bilong man i dai pinis bilong painim aut husat i bin wokim posin.)
2. Ol kainkain mejik pasin bilong wokim ol sampela samting.
Dispela tok i makim ol samting olsem….
- Taim hauslain i laik pait ol i ken i wokim kainkain mejik samting bilong lukautim ol yet – bai ol i no ken i bagarap na ol i ken i winim pait. (Sampela taim ol i slipim haphap mambu long rot na dispela i gat wok bilong lukautim ol yet o i gat wok bilong bagarapim ol birua i kalap long en.)
- Pasin mejik bilong bagarapim narapela manmeri. (Sampela taim ol i putim stik long rot na manmeri i kam kalap long en orait em bai kisim sampela kain sik. Sampela taim i gat hap nogut na sapos yu pispis long dispela hap, orait bai yu kamap longlong o bai yu karim pikinini i longlong. Sampela taim ol i ken i mekim pasin na ol man i no as ples man ol i ken i kisim ai sik o sampela narapela kain sik.)
- Wanpela samting ol i kisim long bus bilong mekim posin bilong bagarapim narapela manmeri. (Sampela taim ol i ken i pasim ol lip bilong bus na winim bilong bagarapim ol narapela manmeri.)
- Pasin na toktok ol bikpela man i mekim bilong rausim ren taim ol i pati (mumu).
- Pasin tambu. (Sampela taim ol i putim stik o sampela samting bilong tambuim ol manmeri long abrusim, na sapos ol i abrusim orait sik o sampela samting i ken i bagarapim ol).
- Pasin we sampela manmeri i kisim ol sampela lip diwai samting bilong bus na ol i yusim dispela samting bilong haitim ol yet long ai bilong ol manmeri na ol i ken i raun na ol manmeri ol i no inap lukim ol. (Long sampela hap ol i kolim dispela samting tankagusa.)
3. Ol kainkain pasin bilong opim maus na makim minim bilong wanpela samting.
Dispela tok i makim ol samting olsem….
- Manmeri i gat sampela kain strong bilong lukim samting i hait na kamapim toktok bilong putim ol samting long ples klia.
- Pasin we ol sampela lapun man o meri i harim krai bilong ol sampela kain pisin na ol i makim sampela kain minim long en olsem wanpela man bai kam o wanpela samting bai kamap o meri bai karim pikinini o sampela kain samting olsem.
- Pasin bilong lukim driman na makim sampela kain minim long dispela driman olsem wanpela trabel bai kamap o wanpela man bai i dai na ol sampela kain minim olsem. Na pasin bilong lukim sampela samting long bus o lukim wanpela kain pisin na makim sampela kain minim long en olsem wanpela man i dai pinis long sampela hap na ol sampela kain samting olsem.
4. Ol kainkain pasin posin (sanguma na puripuri).
Dispela tok i makim ol samting olsem….
- Ol mejik pasin samting bilong kilim man i dai (posin, sanguma, puripuri).
- Pasin bilong sutim sampela kain marasin long manmeri bilong kilim em i dai na ol i yusim mejik samting bilong haitim ol samting na yumi no inap lukim mak long skin bilong em.
- Pasin bilong bagarapim ol narapela manmeri – ol i ken i yusim kainkain samting olsem wanpela kain stik o wanpela kain lip o wanpela bun o sampela samting olsem bilong kamapim ai sik o kamapim bun i lus o kamapim longlong sik o rausim lewa na ol sampela kain bagarap olsem.
5. Ol kainkain pasin marila.
Dispela tok i makim ol samting olsem….
- Pasin we meri i ken i putim sampela samting (olsem wanpela kain ston o sampela kain samting bilong bus) insait long haus bilong em na man bilong em i no ken i paul na kisim ol nupela meri.
- Mejik samting man i mekim bilong meri i mas laikim em na slip wantaim em o samting meri i mekim bilong man i laikim em.
- Ol sampela samting man o meri i ken i werim long han lek bilong em o raunim nek bilong em bilong lukautim em na ol spirit samting i no ken i bagarapim em long sik o sampela kain bagarap olsem.
- Pasin bilong mekim toktok taim ol i planim sit long gaden bai kaikai i kamap gutpela na ol samting i no ken i bagarapim kaikai.
6. Pasin bilong singautim daiman o toktok long daiman o harim tok bilong daiman o bihainim wanpela samting bilong daiman.
Dispela tok i makim ol samting olsem….
- Kainkain pasin bilong salim spirit bilong man i dai pinis i go long ples bilong ol daiman. (Long taim bilong planim man i dai pinis, orait wanpela man i ken i pasim kaikai long tanket na katim na singaut na tokim man i dai pinis long i go long ples bilong daiman.)
- Pasin bilong singautim spirit bilong ol daiman na ol i ken i “blesim” mumu.
- Pasin bilong toktok long ol daiman na kisim toktok bilong daiman. Ol i yusim kainkain samting bilong singautim ol daiman na kisim “toktok” bilong daiman.
- Pasin we spirit bilong daiman i holimpas wanpela man o meri na i yusim na kontrolim em bilong mekim toktok o bilong putim sampela samting long ples klia.
- Pasin bilong putim kaikai long han bilong diwai bilong ol daiman.
- Pasin bilong hangamapim ol sampela klos bilong daiman long diwai klostu long matmat bilong em na pasin bilong putim kap plet long matmat na long ples daiman i raun long en.
Kastem pasin nogut.
Na i gat planti kainkain posin pasin na marila pasin na ol kainkain samting olsem i stap na em i hait long ai bilong mi, tasol yupela save long en. Wankain olsem long pasin bilong haus man. Mi harim tok olsem i gat ol samting bilong posin na marila i pas long pasin bilong haus man we ol i skulim ol yangpela man long ol dispela samting.
Long ol stadi bilong yumi, taim yumi tok, “kastem pasin nogut”, orait yumi makim olgeta dispela samting. Ol samting yumi stori pinis long en wantaim olgeta mejik posin marila pasin samting i hait, orait yumi yusim tok kastem pasin nogut bilong makim olgeta dispela samting.
Orait, yumi diskraibim pinis ol wanwan samting na yumi klia liklik long wanem samting yumi stori long en. Nau yumi skelim Tok bilong God na em i tok wanem long ol dispela kain samting.
Tok bilong God i tok wanem long olgeta kastem pasin nogut?
Long Lo 18:9-15 God i mekim sampela toktok long ol lain bilong Em, em ol lain Israel. God i kisim ol i go bilong sindaunim ol long graun bilong ol Kenan na Em i givim toktok long ol pastaim olsem…….
9Na Moses i tok, “Taim yupela kamap long graun BIKPELA, God bilong yupela, i givim yupela, orait yupela no ken i lainim na bihainim ol kainkain kastem pasin nogut bilong ol lain manmeri bilong dispela hap. 10-11Olsem na, wanpela bilong yupela i no ken kukim man pikinini o meri pikinini bilong em bilong wokim ofa. Na wanpela bilong yupela i no ken i bihainim ol kainkain mejik pasin bilong putimaut o bihainim ol kainkain mejik pasin bilong painim aut o bihainim ol kainkain mejik pasin bilong wokim ol sampela samting. Na yupela no ken i bihainim ol kainkain pasin bilong opim maus na makim minim bilong wanpela samting, o bihainim ol kainkain pasin posin, o bihainim ol kainkain pasin marila. Wanpela bilong yupela i no ken i bihainim pasin bilong singautim daiman o toktok long daiman o harim tok bilong daiman o bihainim wanpela samting bilong daiman. 12BIKPELA i hetim tru manmeri i bihainim kain pasin olsem. Long dispela as tasol BIKPELA, God bilong yupela, bai rausim i go ol lain manmeri na givim graun bilong ol long yupela. 13Long ai bilong BIKPELA, God bilong yupela, yupela mas i stap manmeri i no gat asua. 14Ol lain manmeri yupela bai rausim i go na kisim graun bilong ol, ol i save harim tok bilong ol dispela manmeri i bihainim ol kainkain mejik samting bilong opim maus na i bihainim ol kainkain posin samting na i bihainim ol kainkain samting olsem. Tasol BIKPELA, God bilong yupela, i no orait long yupela i harim tok bilong ol. 15BIKPELA, God bilong yupela, bai kamapim wanpela profet long namel long yupela yet na em bai i stap olsem mi. Yupela mas harim tok bilong em.” Lo 18:9-15.
Tok bilong God i klia. Yumi skelim 6-pela samting God i putim ples klia….
- God, long maus bilong Moses, Em i makim ol kainkain posin samting wantaim ol kainkain mejik samting na Em i kolim ol dispela samting kastem pasin nogut. Ol posin samting na ol mejik samting em i nogut samting long ai bilong God na Em i makim na kolim ol dispela samting kastem pasin nogut. (Lain 9.)
- God i tokim ol lain bilong Em long ol i no ken i lainim na ol i no ken i bihainim kastem pasin nogut. Ol i no ken i lainim o bihainim ol kainkain posin mejik samting. (Lain 9.)
- God i hetim kastem pasin nogut na Em i hetim manmeri i bihainim kastem pasin nogut. God i no wanbel liklik long manmeri i pas long ol kainkain posin mejik samting. (Lain 12.)
- Ol lain bilong God ol i mas i stap longwe tru long kastem pasin nogut. Man i stap klostu long ol posin samting na ol mejik samting bilong ples em i gat asua, na lain bilong God i mas i stap manmeri i no gat dispela kain asua i stap long laip na femili bilong ol. (Lain 13.)
- Ol lain bilong God ol i no ken i harim tok bilong manmeri i bihainim na i pas long kastem pasin nogut. God i no orait liklik long ol lain bilong Em i harim tok bilong ol. (Lain 14.)
- Ol lain bilong God ol i mas harim tok bilong ol profet bilong God tasol, em ol man God i makim bilong autim tok bilong God yet. Em olsem na ol i mas harim tok bilong God tasol. (Lain 15.)
Yumi manmeri bilong PNG yumi mas save olsem, ol kastem pasin nogut em i no nupela samting. Ol kainkain mausman na mejik samting na posin pasin samting na marila pasin samting yumi lukim long ples em i no nupela samting. Nogat. Bipo tru ol lain Kenan ol i wokim ol dispela samting. Na ol tumbuna bilong yumi i kisim ol kastem pasin nogut we? Yumi no ken i save. Tasol yumi ken i save olsem, ol i no kisim nupela samting i kam long hauslain bilong yumi. Nogat. Ol i kisim ol bipo samting i kam long hauslain bilong yumi, em ol samting i stap longtaim pinis long ol narapela lain manmeri.
Na tok bilong God i klia. Yumi i lain manmeri bilong Em, yumi i bilipim na trastim feitful wok bilong Jisas na bihainim Em, orait yumi no ken i bihainim ol kastem pasin nogut bilong ples. Long wanem, Papa bilong yumi i hetim tru ol kastem pasin nogut. Tru, God i mekim ol dispela toktok long ol lain Israel na yumi no lain Israel. Tasol, taim God i tokim ol lain Israel, orait Em i putim tingting bilong Em long ples klia long olgeta manmeri. Olsem na yumi ken i save olsem, God i hetim tru ol kastem pasin nogut. Em olsem na yumi i kamap femili bilong God long wok bilong Jisas long diwai kros, orait yumi ken i save olsem, God i laik yumi i stap longwe tru long ol dispela kain samting.
Yumi skelim 2-pela tok i stap long Nupela Testamen. Long buk Revelesen aposel Jon i lukim ol samting bilong bihain tru. Na long Revelesen 21:1-7 em i lukim olpela graun i pinis na em i lukim nupela heven na nupela graun i kamap na olgeta samting i stap gutpela tru long en. Olsem na i no gat sik na i no gat ol hevi na i no gat sori na ol kain samting olsem. Na i no gat ol pasin nogut i stap.
Na husat bai i stap long dispela nupela heven na nupela graun? Ol manmeri i bilipim na trastim feitful wok bilong Jisas i go i go olgeta bai i stap long nupela heven na nupela graun.
Orait na yumi lukim Revelesen 21:8….
8 “….Tasol ol manmeri i pret na surik bek, na ol manmeri i no bilip, na ol manmeri i mekim ol kainkain pasin nogut, na ol manmeri i kilim man i dai, na ol manmeri i mekim ol kainkain pasin pamuk, na ol manmeri i mekim ol kainkain mejik na posin na daiman samting, na ol manmeri i lotuim ol aidol, na olgeta manmeri i mekim tok giaman, ples bilong ol em i bikpela hul we hatpela paia i lait long ston salfa.”
Long lain 8 Jon i tok klia long husat i no inap i stap long nupela heven na nupela graun. Ol manmeri i bihainim ol kastem pasin nogut (wantaim ol narapela manmeri nogut) ol i no inap i stap.
Na wankain olsem long Revelesen 22:14-15….
14 “….Ol manmeri i wasim klos bilong ol, ol i ken i amamas, na ol i gat rait long kaikai long diwai bilong givim laip na ol i ken i go insait long dua bilong siti. 15Ol dok bai stap autsait, em ol manmeri i mekim ol kainkain mejik na posin na daiman samting, na ol manmeri i mekim ol kainkain pasin pamuk, na ol manmeri i kilim man i dai, na ol manmeri i lotuim ol aidol, na ol manmeri i laikim na mekim tok giaman.”
Aposel Jon i tok olsem, nupela heven na nupela graun i olsem wanpela siti. Na husat bai i go insait long dispela siti? Ol manmeri i wasim klos bilong ol (dispela em i tok piksa bilong ol manmeri i bilipim na trastim God long kisim bek ol long feitful wok bilong Jisas na ol i pas long Jisas na bihainim Em i go i go olgeta) bai i go insait long siti bilong God. Na husat bai i no inap tru long i go insait long siti bilong God? Ol manmeri i bihainim ol kastem pasin nogut ol i no inap tru long i stap long ples bilong God.
Yumi i bilipim na trastim feitful wok bilong Jisas yumi mas save olsem God i no senisim tingting bilong Em. Bipo God i tokim ol Israel long Em i hetim ol manmeri i bihainim kastem pasin nogut, na ol manmeri i no tanim bel na lusim ol dispela kain pasin, orait God bai i hetim ol i go i go olgeta. Long wanem, God i hetim kastem pasin nogut.
Lukim tok aposel Pol i mekim long yumi manmeri bilong God long Efesus 4:29 wantaim Efesus 5:8….
29Yupela no ken i larim ol kainkain tok nogut i kamap long maus bilong yupela. Nogat. Yupela mas mekim gutpela toktok tasol bilong strongim ol narapela manmeri i sot long sampela strong. Long dispela wei toktok yu mekim bai helpim ol manmeri i harim tok bilong yupela.
8Bipo yupela i stap manmeri bilong tudak, tasol nau yupela i stap manmeri bilong lait bilong BIKPELA. Wokabaut olsem yupela i pikinini bilong lait.
Yu save, taim toktok bilong ol kastem pasin nogut i kamap, orait dispela toktok i save bagarapim ol manmeri. Ol i wokabaut long pasin bilong tudak. Na dispela i no gutpela long yumi i pas long feitful wok bilong Jisas. Yumi mas mekim toktok i gutpela na mekim toktok i helpim na i strongim ol narapela manmeri. Yumi mas wokabaut long lait bilong BIKPELA.
Jisas i winim strong bilong ol kastem pasin nogut.
Long buk Lo:18:15 BIKPELA i tokaut long wanpela profet bai kamap namel long lain Israel na Em bai i stap olsem God yet. BIKPELA i tokaut long Jisas (yu ken i lukim Aposel 3:22-23). Em olsem na yumi i bilipim na trastim feitful wok bilong Jisas, yumi i bilipim na trastim God long kisim bek yumi long feitful wok bilong Jisas, orait yumi mas harim tok bilong Jisas tasol. Yumi bilong Jisas na yumi no bilong ol manmeri bilong ples moa. Jisas Em i BIKPELA bilong yumi, na ol tumbuna nogat.
BIKPELA Jisas bilong yumi i winim ol kastem pasin nogut bilong ol tumbuna. Jisas i winim ol manmeri bilong ples i bihainim na i toktok planti long ol kastem pasin nogut bilong ol tumbuna. Lukim Efesus 1:21-22….
21God i mekim Krais i stap antap tru long olgeta hetman na long olgeta man i gat namba bilong bosim ol sampela samting na long olgeta gavman na king na long olgeta man i gat nem. Krais i stap antap long olgeta nau na Em bai stap antap long olgeta long bihain taim tu. 22God i putim olgeta samting aninit long lek bilong Krais, na Em i mekim Krais i stap het tru bilong olgeta samting…. Efesus 1:21-22.
Jisas i winim ol tumbuna wantaim ol kastem pasin nogut bilong ol. Em olsem na, yumi i pas long Jisas, yumi no ken i pret long ol dispela samting, na yumi no ken i toktok planti long ol dispela samting, na yumi no ken i go insait long kros bilong ol manmeri bilong ples long ol dispela samting. Nogat. Yumi lusim ol dispela samting na yumi pas olgeta long olgeta samting bilong BIKPELA bilong yumi na yumi harim tok bilong Em na bihainim Em wanpela tasol, na maski ol kastem pasin nogut bilong ples.
Em tasol.